- İflas hukukunda temel ilke tüm alacaklıların, borçlunun malvarlığından alacaklarını elde etmesidir.
- İflas halinde takip yapmamış olan alacaklılar da hacze kabil mallar üzerinden alacaklarının ödenmesini isteyebilir.
- İflas malvarlığının tamamı üzerinde söz konusu olur. Dolayısıyla külli bir takip ve tasfiye yolu olarak kabul edilir.
- Haciz yolları gibi iflas konusunda da seçilebilecek yollar vardır.
- İflas sebeplerine göre iflas yolu takipli iflas ve takipsiz iflas olarak ayrılır.
- Takipli iflas, adından da anlaşılacağı üzere, alacaklı öncelikle icra dairesinden bir iflas takibi başlatır. Takip sonunda borç ödenmezse, alacaklı asliye ticaret mahkemesine başvurarak borçlunun iflasını isteyebilir.
- Takipsiz iflasta ise alacaklı icra dairesinde takip başlatmadan doğrudan asliye ticaret mahkemesine başvurarak alacaklının iflasını isteyebilir.
İFLAS ORGANLARI
Resmi Organlar
- İflas dairesi, asliye ticaret mahkemesi, icra mahkemesi ve icra dairesi iflasın resmi ve asli olan organlarıdır.
- Cumhuriyet savcılığı, adalet müfettişleri ise resmi ve tali organlardır.
- Asliye ticaret mahkemesi görevleri:
- İflas davası bu mahkemeye açılır ve iflas kararı bu mahkemeden verilir. Yargı çevresinde asliye ticaret mahkemesi yoksa asliye hukuk mahkemesi, asliye ticaret mahkemesi sıfatıyla söz konusu davalara bakar. İki mahkeme arasındaki ilişki görev ilişkisidir. Mahkeme işlerini ve kararlarını bir başkan ve iki üye ile heyetçe yürütecek ve sonuçlandıracaktır.
- İcra mahkemesi iflas hususunda da gerekli hallerde yetkilidir.
- İflas dairesi görevleri:
- Her asliye ticaret mahkemesi çevresinde yeterince iflas dairesi bulunur.
- Madde 2 – Her asliye mahkemesinin yargı çevresinde lüzumu kadar iflas dairesi bulunur.
Birinci madde iflasları daireleri hakkında da caridir. - Görevi, iflas kararının kendisine bildirilmesiyle başlar.
- İflasın açıldığını gerekli yerlere bildirmek,
- Malların defterini tutmak ve muhafaza önlemlerini almak,
- Adi tasfiye halinde alacaklıları toplantıya çağırmak,
- İflas idaresini denetlemek,
- Alacaklılar toplantısı yapılmazsa iflas idaresi yerine iflas masasını idare etmek ve tasfiye etmek,
- Basit tasfiye halinde tasfiyeyi bizzat yapmak.
- İcra dairesinin görevleri
- Kambiyo senetlerine özgü iflas takibinde şikayetler buraya yapılır.
- Madde 3 – İcra ve iflas işleri bir dairede birleştirilebilir.
Reklam
Özel Organlar
- Her iflas takibinde oluşturulan takibe özgü organlar özel organlardır.
- İflas Bürosu
- Birinci alacaklılar toplantısına iflas müdür veya yardımcılarından biri başkanlık eder.
- İflas müdürü, alacaklı olduğu resmi senet veya belgesi sabit olan kişilerden bir veya ikisi ile birlikte iflas bürosu oluşturur.
- Büronun görevi, birinci alacaklılar toplantısında kullanılan oyların muteber olup olmayacağı hususundaki ihtilafları çözmektir.
- İflas İdaresi
- Birinci alacaklılar toplantısında gösterilen adaylardan üçünün icra mahkemesince seçilmesi ile iflas idaresi oluşturulur.
- İdare, iflas masasının kanuni temsilcisidir. Masanın idaresi ve tasfiyesi için bütün işlemleri iflas idaresi yapar.
- İflas masasını dışarıda iflas idaresi temsil eder.
- İflas idaresi alacaklılardan oluşmak zorunda değildir.
- İdare, iflas dairesinin denetimi altında masanın tasfiyesini yapar.
- Alacaklılar Toplantısı
- Birinci Alacaklılar Toplantısı: Tasfiyenin başında yapılan toplantıdır.
- Adi tasfiye ilanı ile alacaklılar, iflas müdürünün veya yardımcısının başkanlığında toplanacak toplantıya çağrılır.
- Toplantı yapılamaz veya karar çoğunluğu oluşmazsa, ikinci alacaklılar toplantısına kadar iflas dairesi, iflas idaresinin görevlerini yapar.
- Ayrıca toplantıda, iflasın tasfiyesi için acele kararlar verilebilir, konkordato teklifi halinde tasfiyeyi tatil edebilir.
- İkinci Alacaklılar Toplantısı: İdare, düzenlediği sıra cetvelini iflas dairesine verir.
- Sıra cetvelinin ilanı ile ikinci alacaklılar toplantısı için davet yapılır.
- İflas müdürü veya yardımcısı başkanlığında toplanır.
- İflas idaresinin devam edip etmeyeceğine karar verir ve bunu mahkemeye bildirir.
- Masanın menfaatine yönelik kararları verebilir.
- NOT: Alacakları tamamen reddedilmiş alacaklılar toplantıya katılamaz.
- NOT: Toplantı ve karar yeter sayıları birinci alacaklılar toplantısındaki çoğunluklarla aynıdır.
İFLASA TABİ OLANLAR
Tacir Olmayan Ancak Özel Kanunlar Gereği İflasa Tabi Olanlar
- Ticareti terk eden tacir, terk ilanından itibaren 1 YIL içinde iflasa tabi olmaya devam eder. (devir, kapatma, dağıtma, işletmekten vazgeçme)
- Kollektif şirket ortakları ve adi komandit şirket ortakları, şirket borçları yönünden iflasa tabidir.
- Kollektif şirket veya adi komandit şirket, depo kararına rağmen para yatırılmadığında da, alacaklı ortakların şirketle birlikte iflasını isteyebilir.
- İflasa tabi olan borçlunun ölümü halinde, takip başlatıldıktan sonra ölüm gerçekleşmişse, alacaklı miras ortaklığına karşı takibi devam ettirebilir. Ancak takip başlamadan ölüm gerçekleşmişse artık miras ortaklığına karşı iflas takibine girişilmez.
- Takibin terekeye yönelik devam etmesi için, tereke taksim edilmemiş olmalı veya resmi tasfiyeye tabi tutulmamış olmalı veya mirasçılar arasında aile şirketi kurulmamış olmalıdır.
- Madde 53/2 – İcra takibi sırasında borçlu öldüğünde tereke henüz taksim edilmemiş veya resmi tasfiyeye tabi tutulmamış yahut mirasçılar arasında aile şirketi tesis olunmamışsa borçlu hayatta olsaydı hangi usul tatbik olunacak idi ise terekeye karşı ona göre takip devam eder.
- İflas sadece terekeye yönelik olabilir. Ayrıca borçlu tasfiyeye başladıktan sonra ölmüşse tasfiye değişikliğe uğramadan devam eder.
- Alacaklılar, tasfiyeden alacaklarını alamazsa mirasçılardan isteyebilirler.
- Banka yönetici ve denetçilerinin kanuna aykırı işlemleri dolayısıyla zarara neden olmaları veya menfaat temin etmeleri halinde, Fon Kurulu kararı ile şahsi iflaslarının istenebileceği kabul edilmektedir.
- SPK, mali durumu bozulan sermaye piyasası kurumlarının iflasını isteyebilir. Aynı şekilde iflas halinde sorumluluğu tespit edilmiş olmakla birlikte yüzde ondan fazla paya sahip ortakların, yöneticilerin, portföy yöneticilerinin, konut finansmanı fonları ile varlık finansmanı fonlarının fon kurulu üyelerinin şahsen iflaslarını isteyebilir.
- Konkordato mühletinin kaldırılması, talebin tasdik edilmemesi veya tamamen fesih hallerinde de borçlu iflasa tabi kişilerden ise iflas kararı verilebilir.
Tacir Olmayan Ancak TTK Gereği Tacir Hükümlerine Tabi Olanlar
- Söz konusu hüküm TTK 12/3 hükmüdür. Hükme göre, ister kendi adına, ister hukuken var sayılmayan şirket adına ortak sıfatıyla ticari işletme açmış gibi işlem yapanlar, iyi niyetli üçüncü kişilere karşı tacir gibi sorumludur. Bu sorumluluktan dolayı iflas istenebilmesi söz konusu olacaktır.
- Bir diğer husus ise donatma iştirakinde söz konusudur. Donatma iştirakinin tüzel kişiliği bulunmamasına rağmen iflası istenebilir. İflasın istenmesi ile iştirak sona erer.
Tacirler
- Tüzel Kişi Tacirler
- TTK hükümleri gereği ticaret şirketleri, şahıs veya sermaye olması farketmeksizin tacir sayılırlar ve iflasa tabidirler.
- Ticari işletme işleten derneklerde iflasa tabidir.
- Kamu tüzel kişileri tarafından kurulan, teşekkül ve müesseselerde, özel hukuk gereği idare edilmek veya ticari şekilde işletilmek üzere iflasa tabi kabul edilirler.
- NOT – İktisadi ve ticari bütünlük oluşturulması kararından itibaren 2 yıl içinde iktisadi ve ticari bütünlük oluşturan varlıklarla ilgili işletmelere ait, menkul, gayrimenkul ve her türlü hak ve alacaklar ile üçüncü kişiler nezdindekiler de dahil olmak üzere nakit varlıklarının imtiyazlı alacaklılar dahil üçüncü kişiler tarafından haczi, satışı talep edilemez, mahcuzların, maliklerin iflasına karar verilemez, zamanaşımı ve hak düşürücü süreler işlemez.
- NOT – SGK’nın malları, alacakları, hesapları Devlet malı hükmünde kabul edildiği için alacakları da imtiyazlıdır. Kurumun taşınır, taşınmaz malları, mevduatları dahil hak ve alacakları haczedilemez, haciz ve iflas hükümleri uygulanmaz.
Reklam
