- Gabin, sözleşme özgürlüğüne getirilen sınırlardan biridir. Bir sözleşmede taraflar arasında edimler arasında ki a çık bir oransızlık gabin olarak nitelendirilir.
- Zarar gören taraf ,
- Düşüncesizlik veya deneyimsizliğini öğrendiği tarihte,
- Zor durumda kalmada ise, durumun sona ermesinden itibaren,
- 1 YIL ve herhalde sözleşmenin kurulduğu tarihten itibaren 5 YIL içinde hakkını kullanabilir.
Şartları
- Objektif unsur:Edimler arasında açık bir oransızlık olmalıdır.
- Subjektif unsur:Açık oransızlık karşı tarafın özel durumundan; deneyimsizliğinden, düşüncesizliğinden veya zor durumda olmasından yararlanılarak meydana gelmiş olması gerekir.
- Bu durumdan diğer taraf bilerek yararlanmış olmalıdır.
Sonuçları
- Zarara uğrayan taraf, sözleşme ile bağlı olmadığını, edimin geri verilmesini, edimler arası oransızlığın giderilmesini, 1 YIL veya herhalde sözleşmenin yapıldığı tarihten itibaren 5 YIL içinde bildirmek zorundadır.
- Söz konusu süreler hak düşürücü süredir. Hakim re’sen göz önünde bulundurmalıdır.
- Sözleşme kesin hükümsüz değildir, feshedilebilir bir sözleşme söz konusudur. Süresi içinde feshedilmeyen sözleşme baştan itibaren geçerli hale gelir. Aşırı yararlanma ileri sürülmezse, hakim kendiliğinden dikkate almaz.
- Sözleşme zarara uğrayanı bağlamazken karşı taraf bağlayacaktır.
- Zarara uğrayan taraf, sözleşmeyi feshedip edimi ifadan kaçınabilir. Fesihten önce edimini yerine getirmişse verdiğini duruma göre, mülkiyet hakkına göre istihkak davası ile veya sebepsiz zenginleşmeye dayanan dava ile geri alabilir.
- Sözleşmenin feshi halinde karşı tarafta ifadan kaçınabilecek veya ifa ettiyse geri isteyebilecektir.
- Gabin halinde, zarara uğrayan taraf, fesih yerine edimler arası oransızlığın giderilmesini, aşırı nitelikteki yükümlülüğün azaltılmasını, ödeyeceği para miktarının azaltılmasını isteyebilir.
- Zarara uğrayan taraf, tecrübesizliğinden dolayı zarara uğramışsa karşı taraftan tazminat isteyebilir.
Reklam
| Madde 28- Bir sözleşmede karşılıklı edimler arasında açık bir oransızlık varsa, bu oransızlık, zarar görenin zor durumda kalmasından veya düşüncesizliğinden ya da deneyimsizliğinden yararlanılmak suretiyle gerçekleştirildiği takdirde, zarar gören, durumun özelliğine göre ya sözleşme ile bağlı olmadığını diğer tarafa bildirerek ediminin geri verilmesini ya da sözleşmeye bağlı kalarak edimler arasındaki oransızlığın giderilmesini isteyebilir. Zarar gören bu hakkını, düşüncesizlik veya deneyimsizliğini öğrendiği; zor durumda kalmada ise, bu durumun ortadan kalktığı tarihten başlayarak bir yıl ve her halde sözleşmenin kurulduğu tarihten başlayarak beş yıl içinde kullanabilir. |
